Financiering

Op 1 januari 2016 had de gemeente € 1,092 mln. langlopend geleend tegen een gemiddeld rentepercentage van 3,23 procent. Ultimo 2016 is deze positie gedaald tot € 992 mln. tegen gemiddeld 2,84 procent en een gemiddelde looptijd van 8,75 jaar. De leningenportefeuille van € 992 miljoen kan onderverdeeld worden in:

• € 863 mln. geleend voor eigen behoefte tegen een gemiddelde betaalde rente van 2,72 procent.
• € 129mln. geleend en doorverstrekt aan derden tegen een gemiddelde betaalde rente van 3,42 procent.

De renteverschillen tussen deze twee delen hangen samen met de gemiddelde looptijd en met het moment waarop de lening is afgesloten.

In 2016 heeft de gemeente dus € 300 mln. geleend tegen gemiddeld 1,355 procent. Ook moest de gemeente € 400 mln. aflossen op leningen tegen gemiddeld rentepercentage van 3,02 procent. Hiervan heeft € 364 mln. betrekking op opgenomen leningen voor de financiering van de HTM. Doordat de overdracht van de HTM-leningen pas in 2017 kon plaatsvinden, is dit bedrag gefinancierd met een kortlopende lening. In 2016 zijn geen langlopende leningen vervroegd afgelost.

Onderstaand een overzicht van het totale langlopend geleende bedrag sinds 2012, onderverdeeld in geleende bedragen voor eigen voorzieningen en geleende bedragen die zijn door verstrekt aan derden.

1b   Gecontracteerde langlopende leningenportefeuille uitgezette gelden

Op 1 januari 2016 had de gemeente € 548,4 mln. uitgeleend tegen gemiddeld 3,41 procent. Ultimo 2016 is dit gedaald tot € 176,5 mln. tegen gemiddeld 3,73 procent. In januari 2016 is de lening aan Starterspanden C.V. van € 0,8 mln. met 10 jaar verlengd (RIS 289681). Uit reguliere aflossingen is € 372,7 mln. ontvangen tegen gemiddeld 3,09 procent. Hiervan komt € 363,5 mln. van de HTM. Voor de periode 1 december 2016 tot en met 1 maart 2017 is € 400 mln. aan kortlopende leningen verstrekt aan de HTM. Na deze datum neemt de MRDH de financiering over.

Afloop van hoofdsommen
Ultimo 2016 heeft de gemeente € 177 mln. langlopend uitgeleend tegen gemiddeld 4,07 procent, ultimo 2017 € 169 mln. tegen 3,76 procent, ultimo 2018 € 161 mln. tegen 3,67 procent, ultimo 2019 € 133 mln. tegen 3,57 procent en ultimo 2020 € 125 mln. tegen 3,56 procent.

1c Gegarandeerde geldleningen

De afgelopen decennia heeft de gemeente aan organisaties in diverse sectoren borgstellingen verleend voor investeringen in hun materiële activa. Het gaat om investeringen met een publiek belang. De gemeente Den Haag loopt risico wegens het afgeven van garanties voor leningen die banken aan derden hebben verstrekt. Onderstaand een overzicht van de afgegeven gegarandeerde geldleningen.

* Het gaat om de garantstellingen aan rechtspersonen.
Met raadsvoorstel 411/2000 RIS 80570 "Financiering woningbouw door toegelaten instellingen" heeft de raad ingestemd met doorlopende achtervangovereenkomst met de Stichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw voor alle in de gemeente werkzame of in de toekomst werkzame toegelaten instellingen tot het moment van wederopzegging. Het Waarborgfonds stelt zich onder voorwaarden (kredietwaardigheid instellingen) borg voor de nakomingsverplichtingen van leningen van de toegelaten instellingen (woningcorporaties). Hierdoor kunnen de instellingen goedkoper lenen.
Indien het risicovermogen van het waarborgfonds een niveau bereikt dat lager is dan het garantieniveau zoals omschreven in de gesloten overeenkomst met het Waarborgfonds, dient de gemeente renteloze leningen aan het Waarborgfonds te verstrekken, teneinde liquiditeitstekorten bij het Waarborgfonds te voorkomen.

Indien er aanspraak van het WSW op de gemeente op basis van bovengenoemde achtervang wordt gedaan zal dit alleen gebeuren indien er onvoldoende eigen vermogen van het WSW enerzijds of, doordat Centraal Fonds voor de volkshuisvesting voor sanering zorgt bij onvoldoende kredietwaardigheid van een corporatie en de achtervangovereenkomsten met het Rijk en de gemeenten (50-50%) anderzijds, zal zijn. Het verlies dat achtervangers kunnen lijden, is beperkt tot de rentederving over leningen die ze bij een calamiteit aan het WSW moeten verstrekken.

1d   Lange financieringspositie 2016 (langer dan één jaar)

De lange financieringsbehoefte is in theorie het verschil tussen de vaste activa van de balans (materiele en financiële vaste activa) en het lang vermogen aan de passiefzijde van de balans. De uitkomst geeft aan of er een financieringsbehoefte of een financieringsoverschot is op de langlopende financieringspositie. De financieringspositie ultimo 2016 is als volgt opgebouwd:

*Zoals gebruikelijk is de stand van de reserves en voorzieningen van € 1.069 mln. gecorrigeerd voor een bedrag van € 125 mln. Dit betreft een geschat bedrag van reserves en voorzieningen die niet op kasbasis aanwezig zijn.

In juni 2015 is een 20-jarige langlopende lening voor de eigen behoefte aangetrokken van € 170 mln. In de stand van de begroting 2016 was deze lening niet opgenomen. De lange financieringsbehoefte is sinds enkele jaren aan het toenemen. Voor de reguliere investeringen en aflossingen op langlopende leningen in 2016 is daarom reeds in 2015 een langlopende lening met uitgestelde storting (zogeheten forward) aangetrokken van € 130 mln. met storting in oktober 2016. Hierna resteert er nog een financieringsbehoefte van € 31 mln. Met deze acties is het uitgangspunt gevolgd dat de langdurige kapitaalbehoefte wordt gefinancierd met langlopende leningen.