Financiering

Langlopende leningen
Voor een deel van zijn uitgaven trekt de gemeente langlopende leningen aan. In juni 2016 nam de gemeente een twintigjarige lening op van € 170 mln. tegen 1,095 procent rente voor het financieren van investeringen over 2015 € 130 mln. en de (her)financiering van bestaande leningen € 40 mln. (RIS 289294). Medio 2015 was de verwachting dat in 2016 de rente van langlopende leningen zou stijgen. Daarom is in juli 2015 een langlopende lening opgenomen van € 130 mln. tegen 1,695 procent per oktober 2016. In totaal is dus € 300 mln. geleend tegen gemiddeld 1,355 procent.

(Her)financiering HTM
De gemeente verstrekt al ruim tien jaar langlopende leningen aan de HTM. Eind 2015 had de gemeente voor € 400 mln. aan de HTM uitgeleend voor de investeringen in Randstadrail- en lightrailvoertuigen. Deze leningen liepen af in december 2016. Daarnaast staat de gemeente garant voor € 168 mln. voor leningen die de HTM zelf heeft afgesloten bij banken voor de infrastructuur. Deze leningen lopen op verschillende data af, de laatste in 2021. De leningen die in december 2016 afliepen zijn verlengd met drie maanden. Op dat moment was nog niet geheel zeker of de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) deze financieringstaak per 1 maart 2017 zou overnemen. Dat is inmiddels gelukt. Vanaf 1 maart 2017 verstrekt de gemeente bijna geen financieringssteun (het verstrekken van leningen en verlenen van garanties) meer aan de HTM en regelt de MRDH voortaan de financiering aan de HTM. Dit leidt tot een balansverkorting van circa € 400 mln. in 2017. De enige gemeentelijke financiering aan HTM die nu nog resteert betreft enkele gemeentelijke garanties. Momenteel zijn gemeente, HTM en MRDH bezig om ook die garanties over te zetten van de gemeente aan de MRDH.

Negatieve korte rentes
In heel 2016 was de rente voor leningen van een tot drie maanden negatief. In maart 2016 daalden de rentes verder als gevolg van de verlaging van de officiële rentetarieven van de ECB van minus 0,3 procent naar minus 0,4 procent. Op 31 december 2016 was het tarief voor leningen van een maand circa minus 0,35 procent en voor leningen van drie maanden circa minus 0,30 procent.
Als gevolg van de negatieve rentes ontvangt de gemeente rente over de bedragen die het voor korte tijd leent van de banken. Daar staat tegenover dat de gemeente rente moet betalen voor de waarborgsom (stand ultimo december 2016 € 58 mln.) die de gemeente aan de bank moet storten als zekerheid voor de afgesloten derivaten (collateral).
De verwachting is dat de tarieven voor kortlopende leningen in 2017 op de huidige zeer lage niveaus blijven.